12-02-2013

 

Sprawdź, co wiesz o prawach człowieka!

Ostatnio o prawach człowieka mówi się coraz częściej. Popularność tego tematu może wynikać ze wzrostu świadomości dotyczącej przede wszystkim godności ludzkiej. Także i my postanowiliśmy podjąć ten temat. W najbliższym czasie na łamach naszego portalu znajdziecie wiele cennych informacji o działaniach i eventach związanych z prawami człowieka i wolnościami, które z nich wynikają. Na początek zachęcamy do zapoznania się z małym kompendium wiedzy, przygotowanym specjalnie dla Was.

 

Kto może korzystać z praw człowieka?

Prawa i wolności przysługują Mamie, Tacie, koleżance, sąsiadce, nauczycielce od matematyki
i fizyki, piłkarzom, malarzom, skrzypkom i... Tobie. Przysługują wszystkim nam. Tylko i wyłącznie dlatego, że każdy z nas jest człowiekiem.

 

Krótka historia praw człowieka

 

Charakter praw człowieka

Prawa człowieka mają charakter powszechny, bowiem obowiązują na całym świecie i przysługują każdemu człowiekowi, przyrodzony - posiadamy je od chwili urodzenia, niezbywalny – nie możemy się ich zrzec i nienaruszalny, bo istnieją niezależnie od władzy i nie mogą być przez nią dowolnie regulowane.

 

IV  generacje praw człowieka                                        

W 1948 roku Organizacja Narodów Zjednoczonych uchwaliła Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Z prawami, które według tego dokumentu przysługują każdemu z nas, możecie zapoznać się poprzez krótkie, trwające około minuty filmiki, znajdujące się pod tym adresem.

 

I generacja - prawa indywidualne - obywatelskie i polityczne

Należą do nich: prawo do życia, wolności osobistej, prawo do własności, wolności od tortur, wolności sumienia i wyznania, wolności wypowiedzi, prawo do informacji, a także równość wobec prawa, swoboda przemieszczania się, tajemnica korespondencji, bierne i czynne prawo wyborcze, prawo zrzeszania się, prawo do skargi na organy państwa.

 

II generacja - prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne

Należą do nich: prawo do pracy i wynagrodzenia, prawo do nauki, prawo do wypoczynku, prawo do ochrony zdrowia, prawo do zabezpieczenia społecznego, prawo do uczestnictwa w życiu kulturalnym, prawo do korzystania z osiągnięć cywilizacyjnych.

 

III generacja - prawa kolektywne - dotyczą jakości życia

Należą do nich: prawo do pokoju, prawo do demokracji, prawo do rozwoju, prawo do zdrowego środowiska naturalnego, prawo do pomocy humanitarnej.

 

IV generacja - na etapie wyodrębniania

w literaturze wyróżnia się 2 nurty:

a) tzw. prawa mniejszości (religijnych, seksualnych)

Należą do nich: prawo mniejszości religijnych do swobodnego realizowania praktyk religijnych, prawo mniejszości seksualnych do adopcji dzieci, prawo do zawierania związku małżeńskiego przez osoby tej samej płci

b) prawo gwarantujące życie wszystkim istotom ludzkim bez jakiejkolwiek różnicy, a więc od samego poczęcia, aż po jego kres.

 

Międzynarodowe organizacje stojące na straży przestrzegania praw człowieka

II wojna światowa, konflikt pełen aktów barbarzyństwa, była impulsem do powstania wielu organizacji, które za cel postawiły sobie niedopuszczenie do ponownego, tak brutalnego tłamszenia praw człowieka. Są to między innymi Amnesty International, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Human Rights Watch, Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. Gorąco zachęcamy do regularnego odwiedzania tych stron. Warto mieć świadomość z jakimi problemami borykają się inni ludzie, jak ich kwestię próbują rozwiązać międzynarodowe organizacje oraz  przede wszystkim, jak ja mogę swoim działaniem wesprzeć te organizacje.

 

Prawa człowieka należą do Ciebie. Nie musisz ich kupować, ubiegać się o nie czy mieć pozwolenie na ich posiadanie. Są po prostu Twoje. Nie ma znaczenia kim jesteś, skąd jesteś i ile masz lat. Niektórzy ludzie próbują lub będą próbować ignorować Twoje prawa, udowadniać, że w ogóle nie istnieją. Nie zmienia to faktu, że każdy człowiek ma swoją godność. Osoby pokrzywdzone też ją mają. Zawsze możesz im pomóc.  Warto poruszyć sumienie świata, nie zgodzić się na ucisk i niesprawiedliwość.

 

 

Katarzyna Rumik

korekta: Karolina Onufrowicz

zdjęcie: CC BY matzevolt